آزار و اذیت جنسی مانع کار زنان در نهادهای دولتی
- ظفرشاه رویی
- ظفرشاه رویی
وزارت امور زنان با انتشار گزارشی، از آزار و اذیت جنسی زنان بهعنوان عامل بازدارندهی
کار زنان در نهادهای دولتی یاد کرده میگوید که این مشکل در نهادهای دولتی شایع است.
در این گزارش از نبود فرصتهای کاری برای زنان در رهبری، واسطهبازیها در روند استخدام، سطح پایین تحصیل، تخصصیبودن وظایف، غیبت و شایعهپراکنی در محل کار، نبود امکانات لازم برای زنان و همچنین مختلط
بودن محیط کار برای زنان و مردان از دیگر عوامل بازدارنده برای کارکردن زنان در نهادهای دولتی یاد شده است.
این گزارش که زیر عنوان «موانع محیط کاری و سد راه زنان» روز سهشنبه، چهارم عقرب منتشر شد، در آن با ۱۷۸ تن از کارمندان دولتی به شمول ۱۴۱ زن، تعدادی از رییسان منابع بشری وزارتخانهها و همچنین شماری از
آگاهان به صورت انفرادی و گروهی گفتگو شده است.
مقامهای وزارت امور زنان میگویند که آزار و اذیتهای جنسی به جزیی از زندگی روزمره زنان تبدیل شده است. به گفته این مقامها، آزار و اذیت جنسی زنان در محل کار و مکانهای عمومی وجود دارد.
دلبر نظری وزیر امور زنان، از آزار و اذیت جنسی زنان کارمند در نهادهای دولتی به عنوان یک مشکل عمده یاد کرده میگوید که این مساله برای زنان رنجآور
است.
خانم نظری گفت: «از یافتههای این گزارش، خودم به صفت یک زن رنج کشیدم که آزار و اذیت در ادارههای دولتی یا بیرون از ادارات دولتی وجود داشته و این را انکار نکنیم.» وزیر امور زنان همچنین افزود: «آزار و
اذیت در ادارات دولتی وجود دارد و بعضی از فامیلها کودکان خود به ویژه دخترانشان را به کار و وظیفه نمیمانند.»
براساس گزارش وزارت امور زنان، بیست و دو درصد زنان کارمند، در محیط کاریشان آزار و اذیتهای جنسی را تجربه کردهاند.
در این گزارش آمده است که چهل وچهار درصد از زنان کارمند آزار و اذیتهای جنسی در نهادهای دولتی را رد کردهاند، اما سیوسه درصد دیگر بهدلیل حساسیت موضوع، از ارایه پاسخ در این باره خودداری کردهاند.
وزارت امور زنان در گزارش خود میگوید: «بیستودو درصدی از پاسخدهندگان که قضایای آزار و اذیت در محل کار را گزارش داده، همچنین تذکره دادهاند که اگر شخصی شاکی شود [خودش]اخراج میشود و یا قضیهاش با
بیعدالتی بررسی خواهد شد، وزارت خانهها نیز اعتراف کردند که برای محو آزار و اذیت هیچ ابتکار، آگاهیدهی و یا داداخواهی لفظی صورت نگرفته است.»
وزارت امور زنان تاکید کرده که بیش از هشتاد و هفت درصد زنان در افغانستان حداقل با یک نوع از خشونتها مواجه بودهاند، اما آزار و اذیت جنسی یکی از شایعترین نوع خشونتها بر زنان میباشد.
به گفته وزارت امور زنان، از قضایای خشونت جنسی کمتر گزارش شده است. در گزارش وزارت امور زنان آمده است: «آزار و اذیت جنسی یک عامل بازدارنده در استخدام و حفظ زنان کارمند میباشد و متاسفانه این امر جزیی
از زندگی روزمره زنان افغانستان شده است. دفترهای دولتی از موجودیت آزار و اذیت جنسی زنان مستثنا نیستند و نبود یک بستر مناسب برای رسیدگی به شکایتهای زنان، یکی از موانع اساسی برای زنان در محیط کاریشان
میباشد.»
وزارت امور زنان همچنین در این گزارش خود تاکید کرده است که آزار و اذیت جنسی در نهادهای
دولتی افغانستان خیلی هم شدید و جدی است. به گفته این وزارت، آزار و اذیت جنسی در این نهادها شامل آزار و اذیت فزیکی، کلامی، تهدید به بهرهبرداری جنسی و سواستفاده از صلاحیتها برای مجبورساختن زنان
کارمند بهمنظور برقراری رابطه جنسی میشود. یک تن از کارمندان زن به وزارت امور زنان در بارهی آزار و اذیت جنسی زنان در نهادهای دولتی گفته است: «زنان هر روز در معرض آزار و اذیت قرار میگیرند. این مساله
دیگر بخشی از زندگیشان شده است. ارزشها و باورهای محافظهکارانهی بسیاری در جامعهی که ما زندگی میکنیم وجود دارد که تغییر نکرده است. متاسفانه مردان نمیدانند که چطور با زنان رفتار کنند. اگر ما
مشکلات خود را با فامیل خود در میان بگذاریم، آنها نگران شده و مانع رفتن ما به محل کار یا مکتب میشوند.»
وزارت امور زنان در گزارش خود تاکید کرده که بیشتر زنان کارمند بهدلیل اینکه به هویت و نامشان لطمهای وارد نشود، از شکایت در باره آزار و اذیت جنسی خودداری میکنند.
با این حال، دلبر نظری وزیر امور زنان میگوید که هرچند مقرره منع آزار و اذیت زنان سال
گذشته توسط کابینه مورد تایید قرار گرفت، اما فعلا بهترین اقدام میتواند این باشد که آزار و اذیت جنسی در نهادهای دولتی توسط زنان کارمند نادیده گرفته شود. خانم نظری گفت: «من به عزیزان و خواهران ما که با
همچو مسایل (آزار و اذیت جنسی) گرفتار میشوند و خدای نخواسته برایشان مزاحمت ایجاد میکنند، اینها [را] نادیده بگیرند و بیایند به کارشان ادامه بدهند. هر زمانی که اینها موفق شدند آمدند کار خود را
ادامه دادند، خود بهخود آزار و اذیت از بین میرود.»
در همین حال، دیانا بوین رییس عمومی پروژه «پروموت» در افغانستان و از تمویلکنندگان گزارش تحقیقی وزارت امور زنان، میگوید که ایالات متحده امریکا از طریق پروژه «پروموت» تلاش میکند تا با آموزش زنان
زمینهها را برای رهبری زنان در نهادهای دولتی مساعد سازد. خانم بوین افزود که سال آینده برای نزدیک به سههزار خانم جوان تحصیلکرده زمینه شمولیت در نهادهای خدمات ملکی مساعد خواهد شد.
او تاکید کرد که از طریق این پروژه، پالیسیهای جدیدی در زمینه بهبود شرایط و محیط کاری برای زنان نیز طرح و تدوین خواهد شد.
آمار و ارقام وزارت امور زنان نشان میدهد که در حال حاضر بیست و دو درصد از کارمندان بخش خدمات ملکی را زنان تشکیل میدهند. همچنین نه درصد از نهادهای دولتی توسط زنان رهبری میشوند. وزارت امور زنان که
تعداد زنان کارمند در بیست وزارتخانه را فهرست کرده است، براساس این فهرست وزارت زراعت و مالداری با چهار درصد، کمترین رقم زنان کارمند را دارد. وزارت امور زنان که مختص برای بهبود وضعیت زنان کار میکند
نیز، تعداد کارمندان مرد آن بیشتر از زنان است. چهل درصد کارمندان وزارت امور زنان را خانمها تشکیل میدهند. اما از میان بیست وزارتخانه، وزارت کار و امور اجتماعی در صدر فهرستی قرار دارد که نزدیک به شصت
درصد کارمندانش را زنان تشکیل میدهند.